BÜYÜK ŞİRKETLER VE DEMOKRASİ
Emek Sineması yıkım projesini, ilk olarak basının konuya sessiz kaldığı, Beyoğlu Belediye Başkanı’nın ve Kültür Bakanı’nın
çelişkili açıklamalarla konuyu bir sis perdesine soktuğu günlerde, Google Haberler araması sonucu basının belki
en kıyısında köşesinde 11 Mart'ta yayınlanan bir haberde görmüştüm. Mehveş Evin adlı gazeteci konu hakkında en net bilgiyi
alabileceğini
düşündüğü Cinebonus sinema zincirinin sahibi Mars Entertainment'in CEO'su Muzaffer Yıldırım'ı aramış ve
bir yazı yazmıştı.
Daha sonra gerek İstanbul Belediye Başkanı Kadir Topbaş'ın, gerek Beyoğlu Belediye Başkanı Misbah Demircan'ın konuyu
kamuoyuyla paylaşırken verdikleri mesajlarda, Emek Sineması’nın yanına cep sinema salonları geleceği anlatılıyordu.
Zaten proje mimarı Kesgün de, projeyi açıklarken, sinema sektoründe tek başına bir büyük salonun iş yapmayacağını;
Emek Sineması’nın tarihi süslerinin eklendiği kopyasına ek 10 cep salonu geleceğini söylemişti.
Kısaca proje hakkındaki haberlerde ve açıklamalarda Cinebonus'un sahibi Mars Entertainment'ın rolü ön planda görünüyor.
Mars Entertainment'in çoğunluk hisseleri, ABD merkezli
Colony Capital
adında, 2010 yılı itibariyla 30 milyar dolarlık yatırım yöneten küresel bir özel yatırım şirketine ait.
Her yatırım şirketi gibi Colony Capital'in nihai hedefinin de parasını karıyla alıp çıkmak olduğunu bizzat
Mars Entertainment'ın CEO'su Yıldırım
söylemiş 2009 yılında.
Yani Emek Sineması’nın yıkılmasında adı sıkça geçen şirketin Amerikalı yatırımcısı parasını alıp ülkemizden çıktığında,
biz de yıkılmış ve orijinalinden çıkartılan bazı tarihi unsurların eklendiği kopya Emek Sineması’yla kalacağız. Hep
adını duyduğumuz,
“sıcak para” denen spekülatif yabancı yatırımlar bu sefer Emek'i yutacak.
Üstelik yandaki dilekçe çerçevesinde 6200'den fazla imzayla, Emek Sineması’nın yıkılmasına karşı ve sinemanın Türk ve
dünya
bağımsız sinemasına hizmet edecek bir film
merkezi olması çerçevesinde birleştiği kamuoyu iradesi dikkate alınmadan.
ABD'de çoğu zaman sadece birkaç vatandaşın Kongre üyelerinin ofisine e-posta veya telefon yoluyla tepkisini göstermesi
bile, konunun yeniden incelenmesi için yeterlidir. Kamuoyu iradesi büyük şirket lobilerinin etkisinden dolayı seçilmiş
yöneticiler tarafından dikkate alınmazsa, o zaman tüketiciler ülke çapında boykot başlatarak
şirkete tepkilerini demokratik olarak iletebilirler.
Bu tabloda şaşırtıcı olan, Emek konusunda söz söyleyebilecek dört farklı kamu merciinin, Kültür Bakanlığı’nın, Anıtlar
Yüksek Kurulu'nun, İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığı’nın ve Beyoğlu Belediye Başkanlığı’nın hep birlikte onay
veya destek vermesi; kamuoyunun bu kadar sahip çıktığı, dünyanın ve Türkiye'nin dört bir yanında yaşayan Türklerin
Türkiye'nin tüm müzelerinden yoğun bir sevgi bağıyla bağlı olduğu Emek Sineması’nın yıkımını bir demokraside görülmesi
neredeyse imkansız bir tek seslilikle desteklemeleridir.
Yabancı şirketlerin çıkarlarını bu şirketlerden de büyük bir hevesle savunan bir
zihniyetle mi karşı karşıyayız, diye düşünmeden edemiyor insan.
Tabii bu noktada yabancı şirketlerin hepsinin aynı olmadığını söylemek gerekir.
Siz hiç yabancı bir otomobil fabrikasının kısa vadeli bir planı olduğunu duydunuz mu?
Ama maalesef bugün ülkemizde geçerli kılınan tek ideoloji, pek çok ülkede olduğu gibi gerçek yatırımı değil
kısa vadede ne pahasına olursa olsun
maksimum kazancı hedefleyen küresel bankaların ve yatırım şirketlerinin yönettiği,
insanları önce sahte bir gelir artışıyla heveslendiren ama gerçekte
hızla yoksullaştıran bir ideolojidir.
Basında ismi geçen diğer şirket, Turkmall ile Hollandalı Multi Bv ortaklığı olan Multi Turkmall'du.
Multi Turkmall 16 Nisan'da bir açıklama yaparak konunun, alışveriş merkezleri inşa eden,
Turkmall şirketinin
sorumluluğunda olduğunu ve şirketlerinin Turkmall'un CEO’luğunu üstlenen Levent Eyüboğlu ile de 01 Nisan 2010 tarihinden başlayarak bir ilişkisi
kalmadığını belirtti.
Maalesef Emek Sineması’nın özelleştirilmesini ve yıkımını öngören proje, "elde avuçta ne varsa satalım" zihniyetinin
devamı olarak görünmektedir. Bir an düşünün, eşsiz devlet adamı Atatürk'ün önderliğinde kurulan Cumhuriyetimizin ilk
yıllarında milletimizin Osmanlı'nın borcundan başka hiçbir şeyi yoktu; herşeyi sıfırdan yaratmak zorundaydık.
Bugün ise ülkemizde yetişmiş işgücü, üretim imkanları, teknoloji açısından bolluk varken, akla ilk gelen, koruma
ve yenileme yerine satış ve yıkımdır. Komşumuz Yunanistan bu evrelerden yıllar önce geçmiş, piyango gelirlerine kadar
herşeyini satmış, ama ülke olarak batmaktan kurtulamamıştır.
Bu acılı süreç bugün hepimizin gözleri önünde sürmektedir Yunanistan'da.
Dilekçemiz, açık bir biçimde “Biz sinemaseverler ve Türkiye'nin kültürel mirasına sahip çıkanlar” diyor. Bunun en güzel
örneğini 18 Nisan Pazar günü yapılan Emek sinemasına destek yürüyüşünde "Çarşı Emek'in Yıkılmasına Karşı" pankartı açan
Beşiktaş Çarşı Grubu gösterdi; Cumhuriyetimizle nerdeyse yaşıt (1924) Türkiye'nin ve İstanbul'un kültürel mirası olan
tarihi Emek Sineması’na destek vermeleri sevindiriciydi. Fenerbahçeli olarak Fenerbahçelilerin bu kültürel mirasımıza
sahip çıktığını biliyorum, ve tabii Galatasaraylıların da komşularına sahip çıktıklarını tahmin edebiliyorum. Bu durumun,
İstanbulluların kentlerinde konuk olarak yaşamaktan vazgeçmeye başlamasının müjdesi olduğunu umuyorum.
Dilekçemiz yalnızca geçmişimize sahip çıkmıyor, sinemamızın geleceğine de yeni bir sayfa açıyor.
Mehmet Kurtkaya
|